ویدئو مپینگ Video mapping یا نورپردازی سه بعدی با ترکیبی از هنر و فناوری است که برای اولین بار در سال 2008 معرفی شد و به سرعت مورد توجه قرار گرفت و اکنون به یکی از ابزارهای محبوب در تبلیغات، رویدادهای هنری و نمایشهای عمومی تبدیل شده است. این تکنیک رقص نور به دلیل ایجاد جلوه های بصری منحصربهفرد، امروزه در سراسر جهان محبوبیت بالایی یافته است. در این مقاله به کاربردها، مزایا و پروژههای مرتبط با این تکنیک میپردازیم.
ویدئو مپینگ یا پروجکشن مپینگ چیست ؟
ویدیو مپینگ یا پروجکشن مپینگ به معنای نمایش ویدیو و انیمیشن بر روی سطوح سه بعدی و خلق تصاویری است که به گونهای طراحی شدهاند که به نظر میرسد واقعی هستند در واقع این تکنیک به معنای ترکیب نور، تصویر، صدا و موسیقی است که به کمک آن میتوان اشکال و سطوح نامتعارف را به سطوح نمایشی ویدئویی تبدیل کرد. ویدئو مَپینگ با نامهای نقشه کشی تصویری یا واقعیت فضایی و یا نقشه کشی نمایشی ( Projection mapping ) نیز شناخته می شود.
با تکنیک نورپردازی ویدئو مپینگ سه بعدی میتوان هر سطحی را به یک پرده نمایش تبدیل کرد. از زمان ورود پروژکتورهای حرفهای به بازار، این پدیده بهطور جدیتری دنبال شد و اکنون بزرگترین شرکتهای دنیا از پروجکشن مپینگ برای ایجاد محیطهای تبلیغاتی و رونمایی از محصولات جدید خود استفاده میکنند.
کاربرد ویدئو مپینگ یا نورپردازی سه بعدی
از کاربردهای متنوع پروجکشن مپینگ میتوان به نورپردازی ساختمانها، طراحی دکور برای رویدادهای مختلف، کنسرت، سالن های تئاتر، بناهای تاریخی، حوزه طراحی و معماری، ایجاد جلوههای بصری جذاب در فروشگاهها و مراکز خرید و حتی استفاده در موزهها و گالریها اشاره کرد. پروجکشن مپینگ، به عنوان یکی از جدیدترین روشهای نورپردازی سه بعدی و رقص نور، به طراحان و برگزارکنندگان رویدادها این امکان را میدهد تا به روشی خلاقانه و چشمنواز، فضاهای مختلف را به نمایش بگذارند.
تجهیزات ویدئو مپینگ یا پروجکشن مپینگ
از اصلی ترین تجهیزات ویدیو مپینگ به پروژکتور، نرم افزار مورد نیاز آن، دوربین، سیستم صوتی و ... اشاره کرد. در این بین پروژکتور یکی از اجزای اساسی و حیاتی در نماتابی است و اصلی ترین تقش را در نمایش و زنده کردن طرحهای گرافیکی و ویدئویی بر روی سطوح مختلف دارد. برای اجرای این پروژه ها در فضاهای کوچک یا خانگی، خرید مینی پروژکتور هوشمند گزینهای ایدهآل است، وزن کم و قابلیت حمل آسان این دستگاه امکان اجرای پروژههای متنوع را در هر مکان فراهم میکند. علاوه بر این، اتصال ساده به دستگاههای مختلف، انعطافپذیری بالایی در اجرای پروژهها به شما میدهد.برای اجرای درست نورپردازی سه بعدی ابتدا، مکانی که قرار است نورپردازی در آن انجام شود، با دقت بررسی کنید. ابعاد، مختصات و ساختار سطح مورد نظر بهخوبی شناسایی کنید تا با توجه به اندازه سطح، فیلمهای سهبعدی را تولید کنید و بتوانید بهترین نتیجه و خروجی را داشته باشید چرا که این ویدیو بر روی چارچوب انتخابشده ماسک و نمایش داده می شود.
در تکنیک ویدئو مپینگ بدون نیاز به عینک سهبعدی، تصاویر با کیفیت فول اچدی را در تمامی سطوح قابل دیدن هستند. جذابیت نقشه کشی نمایشی (Projection mapping) در این است که با ایجاد فضایی متفاوت از لحاظ صوتی و تصویری، حس و حال تازهای به مخاطب القا میشود و این امر تاثیرگذاری بیشتری دارد.
نحوه کار ویدئو مپینگ
برای ایجاد جلوه های بصری در پروجکشن مپینگ، 5 مرحله باید طی شود.
- مدلسازی سهبعدی
- اسکن سطح: در ابتدا، سطح مورد نظر (مانند ساختمان، مجسمه یا هر شیء دیگر) بهطور دقیق اسکن میشود تا مدل سهبعدی دقیقی از آن ایجاد شود. این کار معمولاً با استفاده از اسکنرهای لیزری یا دوربینهای مخصوص انجام میشود.
- ساخت مدل مجازی: مدل سه بعدی به دست آمده در نرمافزارهای طراحی مانند 3ds Max یا Cinema 4D بازسازی و جزئیات آن تکمیل میشود.
- طراحی تصاویر و انیمیشن
- ایجاد محتوا: بر اساس نوع رویداد و پیام مورد نظر، تصاویر و انیمیشن های مناسب طراحی میشوند. این محتوا میتواند شامل تصاویر ثابت، ویدیوهای کوتاه، انیمیشن های سه بعدی و جلوه های ویژه باشد.
- تطبیق با مدل سه بعدی: تصاویر و انیمیشن ها بر روی مدل سه بعدی سطح تطبیق داده میشوند تا هر قسمت از تصویر به بخش مشخصی از سطح متصل شود.
- تنظیم نور و رنگ
- ایجاد عمق: با استفاده از تکنیک رقص نور و سایه زنی، به تصاویر عمق و واقع گرایی بیشتری بخشیده میشود.
- هماهنگی رنگها: رنگهای تصاویر با توجه به محیط و موضوع رویداد انتخاب و تنظیم میشوند تا هماهنگی بصری ایجاد شود.
- پروژکشن
- انتخاب پروژکتور: برای نمایش تصاویر با کیفیت، از پروژکتورهای قدرتمند با رزولوشن بالا استفاده میشود.
- تنظیم پروژکتور: پروژکتورها به گونهای تنظیم میشوند که تصاویر با دقت بر روی سطح نمایش داده شوند.
- همگامسازی: تصاویر و صدا بهطور همزمان پخش میشوند تا تجربه چندحسی برای مخاطبان فراهم شود.
- اجرا و کنترل
- نرمافزار کنترل: برای هماهنگی تمامی اجزای سیستم، از نرمافزارهای مخصوص استفاده میشود.
- تست و تنظیمات نهایی: قبل از اجرای نهایی، سیستم بهطور کامل تست میشود تا از عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل گردد.
روش های اجرای ویدئو مپینگ ( Video mapping )
روش های اجرای ویدیو مپینگ Video mapping به محیط اجرا و نوع داخلی یا خارجی بودن آن وابسته است. پروژه های نورپردازی سه بعدی در محیطهای خارجی به دلیل پیچیدگیهای بیشتر نسبت به فضاهای داخلی، نیازمند تجهیزات و زمانبندی متفاوتی هستند.
اجرای ویدئو مپینگ در محیط داخلی
در اجرای این پروژه ها در محیطهای داخلی، به تجهیزات حفاظتی خاصی مانند باکسهای IP65 نیازی نیست. کنترل نور محیط و تنظیم روشنایی پروژکتور نیز نسبت به محیطهای خارجی سادهتر است. با این حال، در مرحله تولید محتوا، باید به کیفیت تصویر توجه ویژهای شود و از فرمتهای با کیفیت بالاتر از HD استفاده گردد. ایجاد محتوای مناسب برای محیطهای داخلی نیازمند دقت بیشتری می باشد.
اجرای ویدئو مپینگ نمایشگاهی
اجرای ویدیو مپینگ در نمایشگاه ها روشی جذاب و مؤثر برای جلب توجه بازدیدکنندگان است. این نوع پروژهها نیاز به طراحی و برنامهریزی دقیق دارند تا محتوای مناسبی که شامل تبلیغات یا معرفی محصولات است، منتقل شود. با این حال، در اجرای آن ممکن است با چالشهایی نظیر نورهای اضافی و محدودیتهای فضا مواجه شویم. آزمایشهای پیش از نمایش و تنظیمات مناسب میتوانند به حفظ کیفیت تصویر و صدا کمک کنند. در نهایت، ویدیو مپینگ نه تنها تجربهای فراموشنشدنی برای بازدیدکنندگان ایجاد میکند، بلکه به ارتقاء هویت برند و موفقیت نمایشگاه نیز کمک میکند.
اجرای ویدئو مپینگ خانگی
اجرای ویدیو مپینگ خانگی، فرصتی برای خلق تجربههای جدید است. این روش به کاربران این امکان را میدهد تا نمایشهای تصویری جذاب و شخصیسازی شدهای را در خانه ایجاد کنند. با پیشرفت تکنولوژی و در دسترس بودن تجهیزات و نرمافزارهای مناسب، نیازی به تخصص فنی بالا نیست و میتوان به راحتی تصاویر و ویدئوها را بر روی دیوارها، سقف و مبلمان نمایش داد. این تکنیک میتواند برای تزئین منزل در مناسبتهای مختلف، ایجاد فضای بازی برای کودکان و آموزش مفاهیم بهصورت بصری و تدریس استفاده شود. در نهایت، ویدیو مپینگ به ارتقاء زیبایی و جذابیت فضای زندگی کمک کرده و تجربهای فراموشنشدنی را برای شما و مهمانانتان رقم میزند.
بیشتر بخوانید: فوائد استفاده از ویدئو پروژکتور در تدریس
اجرای پروجکشن مپینگ در محیط خارجی
اجرای ویدئو مپینگ در محیطهای خارجی به دلیل شرایط متغیر محیطی و نیاز به تجهیزات تخصصی، نسبت به محیطهای داخلی پیچیدگی بیشتری دارد. عوامل محیطی مانند نور خورشید، بارندگی و تغییرات دمایی، چالشهای فنی متعددی را ایجاد میکنند.
برای مقابله با این چالشها، از تجهیزات حفاظتی ویژهای مانند محفظههای محافظ و پوششهای ضد آب برای ویدیو پروژکتورها استفاده میشود. همچنین، فرآیند اسکن و نگاشت سطوح در محیطهای خارجی به دلیل تنوع متریالها و رنگها و گاهی نیاز به اسکن از فواصل دور، زمانبرتر و حساستر است. به طور کلی، اجرای موفق پروژههایپروجکشن مپینگ در محیطهای خارجی مستلزم برنامهریزی دقیق، استفاده از تجهیزات مناسب و دانش فنی کافی است.
اجرای ویدئو مپینگ شهری
اجرای ویدئو مپینگ شهری، یکی از روشهای جذاب برای تزیین فضاهای عمومی و جلب توجه شهروندان است. این تکنیک با استفاده از ویدیو پروژکتورها و نرمافزارهای طراحی، تصاویر و انیمیشنهای خیرهکنندهای را بر روی ساختمانها، پلها و دیگر سطوح شهری نمایش میدهد. این نوع پروژهها معمولاً در رویدادهای فرهنگی، جشنوارهها یا مناسبتهای خاص انجام میشوند و میتوانند بهعنوان یک ابزار هنری و ارتباطی مورد استفاده قرار گیرند.
با این حال، اجرای این پروژهها نیاز به برنامهریزی دقیق و همکاری با نهادهای شهری دارد تا اطمینان حاصل شود که این نمایشها با ایمنی و قوانین محلی سازگار هستند.
ویدئو مپینگ نمای ساختمان
ویدئو مپینگ نمای ساختمان، روشی جدید برای تزیین و زندهسازی سطوح بیرونی ساختمانها است. این نوع اجرا نهتنها زیبایی نمای ساختمانها را افزایش میدهد، بلکه میتواند پیامهای تبلیغاتی یا فرهنگی را نیز به مخاطبان منتقل کند.
ویژگی | محیط داخلی | محیط خارجی |
کنترل نور | قابل کنترلتر، تنظیم دقیق نور | تأثیرپذیری از نور طبیعی، تغییرات جوی |
ابعاد و فضا | فضاهای محدودتر، دیوارهای مشخص | فضاهای بازتر، ابعاد بزرگتر |
عوامل محیطی | عوامل محیطی کمتر | با باد، باران، گرد و غبار، نور مستقیم خورشید |
فناوری و تجهیزات | امکان استفاده از تجهیزات پیشرفتهتر و ثابت | نیاز به تجهیزات مقاومتر در برابر شرایط آب و هوایی |
مخاطب | تعامل نزدیکتر با مخاطبان، مشاهده جزئیات بیشتر | فاصله بیشتر، نیاز به جلب توجه با طراحیهای بزرگتر |
زمانبندی اجرا | امکان کنترل زمان اجرا | زمانبندی ممکن است تحت تأثیر عوامل محیطی قرار گیرد |
محدودیتهای قانونی | معمولاً محدودیتهای کمتری برای مجوزها | ممکن است نیاز به مجوزهای ویژه برای فضاهای عمومی |
تعامل با مخاطب | ایجاد تعامل نزدیک و حضور فیزیکی در محیط | تعامل محدودتر، بیشتر بر روی مشاهده بصری |
انعطافپذیری طراحی | طراحی دقیق و هماهنگ با معماری داخلی | نیاز به طراحی سازگار با عناصر طبیعی و محیط اطراف |
قیمت ویدئو مپینگ در 1403
قیمت پروجکشن مپینگ یا خرید ویدئو مپینگ یک موضوع نسبتا پیچیده است و عوامل متعددی بر آن تاثیر میگذارند. از جمله این عوامل میتوان به ابعاد سطح مورد نظر برای پروجکشن، پیچیدگی طراحیهای گرافیکی، مدت زمان اجرای پروژه، تجهیزات مورد نیاز، تعداد افراد تیم اجرایی و همچنین موقعیت جغرافیایی پروژه اشاره کرد.
به طور کلی، نمیتوان یک مقدار ثابت برای قیمت دستگاه ویدئو مپینگ تعیین کرد. قیمت ها از پروژههای کوچک و ساده تا پروژههای بزرگ و پیچیده با بودجههای چند میلیونی متفاوت هستند. بهتر است برای دریافت یک برآورد دقیق، با شرکتهای تخصصی تماس گرفته و اطلاعات کامل پروژه خود را در اختیار آنها قرار دهید.
آموزش ویدئو مپینگ
آموزش ویدئو مپینگ به دو بخش اصلی سخت افزار و نرم افزار تقسیم میشود. اگر میخواهید در این زمینه متخصص شوید، دورههای آموزشی کاملی در دسترس است. یک دوره خوب باید از مبانی اولیه نقشه برداری پروجکشن شروع شود و تا مراحل پیشرفتهتر مانند تنظیمات فنی و اجرای پروژه ادامه پیدا کند.
- آموزش سخت افزار ویدیو مپینگ
در این بخش، هنرجویان با تجهیزات فیزیکی مورد نیاز برای ایجاد یک پروژه آشنا میشوند. این تجهیزات شامل موارد زیر است:
- پروژکتورها: انواع مختلف پروژکتورها، مشخصات فنی آنها و نحوه انتخاب پروژکتور مناسب برای پروژههای مختلف.
- سرورهای رسانهای: نحوه تنظیم و استفاده از سرور برای ذخیره و پخش محتوای ویدیویی.
- کنترلرها: آشنایی با انواع کنترلرها و نحوه هماهنگی بین تجهیزات مختلف.
- سنسورها و دوربینها: نقش این تجهیزات در تنظیم دقیق موقعیت پروژکتورها و همترازی تصاویر.
- آموزش نرمافزار ویدئو مپینگ
در این بخش، هنرجویان با نرمافزارهای تخصصی مورد استفاده آشنا میشوند. این نرمافزارها به هنرمندان اجازه میدهند تا محتوای گرافیکی متناب با پروژه طراحی و ایجاد کنند.
- طراحی محتوا: ایجاد انیمیشنها، افکتهای بصری متناسب با پروژه.
- مَپ کردن محتوا: تطبیق محتوای طراحی شده با سطوح مختلف و ایجاد جلوههای بصری جذاب.
- کنترل و پخش: کنترل و پخش همزمان چندین پروژکتور و هماهنگی محتوای بصری با موسیقی.
نرمافزارهای پرکاربرد در ویدیو مپینگ: Resolume، MadMapper، و نرمافزارهای سهبعدی مانند Cinema 4D.
پروژه های معروف ویدئو مپینگ در ایران
ویدئو مپینگ در ایران در سالهای اخیر بهسرعت گسترش یافته است و پروژههای معروفی نیز در این زمینه اجرا شدهاند. در این بخش، به بررسی چند نمونه از این پروژهها میپردازیم.
ویدئو مپینگ برج آزادی و همدلی با قربانیان کرونا در میدان آزادی
ویدئو مپینگ برج آزادی یکی از جلوههای زیبای هنر دیجیتال در ایران است. در این اجرا، برج آزادی به بوم بزرگی برای نمایش تصاویر متحرک و رقص نور خلاقانه تبدیل میشود و منظرهای بینظیر را برای شهر تهران رقم میزند. این رویدادها معمولاً در مناسبتهای ملی و مذهبی برگزار میشوند و با استقبال گسترده مردم همراه هستند.
در تاریخ 12 فروردین 1399، همزمان با روز جمهوری اسلامی ایران، برج آزادی میزبان اجرایی باشکوه از ویدیو مپینگ بود. این برنامه که به منظور همدردی با کشورهایی که با بیماری کرونا دست و پنجه نرم میکردند، برگزار شد، نمادی از همدلی و حمایت ایران در برابر این بحران جهانی بود. این دومین بار بود که برج آزادی با این هنر، پیام همدلی خود را به جهانیان مخابره میکرد. پیش از این، در تاریخ 29 بهمن 1398، با هدف ابراز همدلی با مردم چین که درگیر شیوع ویروس کرونا بودند، اجرایی مشابه با حضور سفیر چین برگزار شده بود.
ویدئو مپینگ میدان امیر چخماق یزد
ویدئو مپینگ میدان امیر چخماق یزد، یکی از زیباترین و خلاقانهترین اجراهای هنری در ایران بوده است. این پروژه که در سال 1400 برگزار شد، با استفاده از تکنولوژی نور و تصویر، نمای تاریخی و باشکوه میدان امیر چخماق را به یک بوم هنری زنده تبدیل کرد. این رویداد که اولین اجرا در شهر یزد بود، با استقبال گسترده مردم و گردشگران روبرو شد و به معرفی هرچه بهتر این شهر تاریخی و جاذبههای گردشگری آن کمک شایانی کرد.
ویدئو مپینگ میدان مینودر قزوین – جاده ابریشم
همزمان با برگزاری یازدهمین اجلاس جهانی شهرداران جاده ابریشم، اجرای ویدئو مپینگ میدان مینودر، نمادی از همکاریهای بینالمللی و تبادل فرهنگی بود. این پروژه که با استفاده از تجهیزات پیشرفته شرکت پاناسونیک و با همکاری متخصصان داخلی و خارجی اجرا شد، نشان داد که چگونه هنر و فناوری میتوانند مرزها را در هم بشکنند و فرهنگها را به هم نزدیکتر کنند.
پروژه های معروف ویدئو مپینگ جهان
اگرچه ریشههای اولیه این هنر به دیزنی لند و سپس به شرکت جنرال الکتریک بازمیگردد، اما توسعه و گسترش چشمگیر این هنر در دهههای اخیر بیشتر در کشورهای اروپایی اتفاق افتاده است. در ادامه چند نمونه از پروژه های معروف در جهان را معرفی میکنیم.
پروژه «لندنی» در برج شارد
برج شارد، با پروژه ویدئو مپینگ «لندنی»، به معرفی تاریخ و فرهنگ شهر لندن پرداخته است. این نمایش تصاویر نمادین شهر را بر روی نمای برج به نمایش گذاشت و تماشاگران را مجذوب خود کرد.
ویدیو مپینگ در توکیو
ویدئو مپینگ در توکیو در موزه هنرهای دیجیتال ساختمان موری، مورد توجه قرار گرفته است. این موزه با استفاده از 470 پروژکتور و 520 کامپیوتر، تجربهای بینظیر از هنر دیجیتال را ارائه میدهد که تمامی حواس بازدیدکنندگان را تحریک میکند.
پروژکتور ویدئو مپینگ : انواع ویدئو پروژکتور
برای اجرای موفق پروژههای ویدئو مپینگ، انتخاب نوع مناسب ویدئو پروژکتور از اهمیت ویژهای برخوردار است. در این بخش، انواع مختلف ویدئو پروژکتورها را بر اساس کاربردشان در پروجکشن مپینگ معرفی میکنیم.
ویدئو پروژکتورهای با روشنایی بالا (High-Brightness Projectors):
- ویژگیها: این نوع پروژکتورها دارای روشنایی بسیار بالایی هستند و برای فضاهای باز، رویدادهای بیرونی و ساختمانهای بزرگ که نیاز به نمایش تصاویر در نور روز دارند، بسیار مناسب هستند.
- کاربرد: برای پروژههای ویدئو مپینگ در محیطهای خارجی، ساختمانهای بلند و رویدادهای بزرگ که نیاز به نمایش تصاویر با کیفیت بالا در شرایط نور محیطی زیاد دارند، از این نوع پروژکتورها استفاده میشود.
ویدئو پروژکتورهای با وضوح بالا (High-Resolution Projectors):
- ویژگیها: این پروژکتورها تصاویر با کیفیت بسیار بالا و جزئیات دقیق ارائه میدهند.
- کاربرد: برای پروژههای پروجکشن مپینگ که به جزئیات بسیار بالا و کیفیت تصویر عالی نیاز دارند، مانند موزهها، گالریها و نمایشگاهها، از این نوع پروژکتورها استفاده میشود.
ویدئو پروژکتورهای پرتابل (Portable Projectors):
- ویژگیها: این پروژکتورها دارای وزن کم و ابعاد کوچکی هستند و به راحتی قابل حمل میباشند.
- کاربرد: برای پروژههای نماتابی کوچکمقیاس، رویدادهای سیار و نصبهای موقت، از این نوع پروژکتورها استفاده میشود.
ویدئو پروژکتورهای لیزری (Laser Projectors):
- ویژگیها: این پروژکتورها دارای عمر طولانی، روشنایی بالا و رنگهای دقیق هستند.
- کاربرد: برای پروژههای لیزر مپینگ حرفهای و طولانیمدت که به کیفیت تصویر بسیار بالا و قابلیت اطمینان نیاز دارند، از این نوع پروژکتورها استفاده میشود.
بیشتر بخوانید: کاربرد ویدئو پروژکتور ها در زندگی روزمره چیست؟
کلیپ پروجکشن چیست ؟
کلیپ پروجکشن تکنیکی است که در آن، یک ویدیو یا انیمیشن بر روی یک سطح مشخص نمایش داده میشود. این سطح میتواند از یک پرده سینما تا یک دیوار ساده باشد. به عبارت دیگر، کلیپ پروجکشن به ما امکان میدهد تصاویر متحرک را از دنیای دیجیتال به فضای فیزیکی منتقل کنیم. این تکنیک به دلیل انعطافپذیری بالا و قابلیت ایجاد تجربهای بصری فراموشنشدنی، به طور گستردهای مورد استفاده قرار میگیرد.
جمع بندی
در این مقاله به بررسی پروجکشن مپینگ پرداختهایم، که به عنوان یک فناوری پیشرفته در نورپردازی سه بعدی شناخته میشود. کاربردهای ویدیو مپینگ در زمینههای هنری، تبلیغاتی و رویدادهای زنده به وضوح مشهود است. همچنین تجهیزات لازم برای اجرای این فناوری، روشهای مختلف اجرای آن و اهمیت آموزش نرمافزارهای مربوطه نیز مورد بررسی قرار گرفته است. در نهایت، آموزش ویدئو مپینگ به هنرمندان و علاقهمندان این امکان را میدهد که از این تکنیک خلاقانه به بهترین نحو بهرهبرداری کنند و تجربههای بصری منحصر به فردی را خلق نمایند.