علت لک صورت + درمان انواع لک های صورت

یکی از با ارزش‎ترین دارایی های شما پوست‌تان است. سلامت پوست به طور مستقیم هم با ظاهر و هم با اعتماد به نفس در ارتباط است. آفتاب‌سوختگی، اگزما و چند بیماری دیگر وجود دارد که معمولا باعث تغییر رنگ پوست می‌شوند یا می‌توانند لک‌های موجود را تشدید کنند. ضمن اینکه لک صورت معمولا ناشی از سبک غلط زندگی، تغییرات هورمونی، قرار گرفتن بیش از حد در معرض خورشید، اصطکاک مکرر و لایه‎ برداری و اسکراب نیز می‌باشد. در این مقاله ضمن ارائه توضیحات بیشتر در مورد این علل، در مورد درمان موثر این مشکل نیز صحبت می‌کنیم.

علل لک صورت چیست؟

علل بسیاری وجود دارد که با تغییر رنگ، باعث ایجاد لک روی صورت می‌شوند. برخی از این علل جدی و برخی نیز بی‌ضررند. عمده‌ترین دلایلی که باعث لک صورت می‌شوند عبارتند از:

• آفتاب‌سوختگی

لکه‌های ناشی از آفتاب‌سوختگی که به آنها لکه‌های ناشی از افزایش سن نیز گفته می ‎شود؛ نقاط مسطح و قهوه‎ای بی‌ضرری روی پوست هستند که با گذشت زمان ایجاد شده و دلیل آنها نیز قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور خورشید است. این نوع تغییر رنگ پوست گاهی اوقات با لکه‌هایی که ناشی از ناکارآمدی و اختلالات کبدی هستند اشتباه گرفته می‌شود؛ اما تحقیقات ثابت کرده که کبد در توسعه آنها دخیل نیست و همچنین تحت تاثیر آنها قرار نمی‏گیرد.

• آسیب یا تروما

صدماتی مانند آفتاب‎سوختگی، بثورات، زخم‎ها و سوختگی نیز می‎توانند منجر به تغییر رنگ پوست شوند. آفتاب سوختگی ناشی از قرار گرفتن در معرض خورشید بدون استفاده از محافظت مناسب مانند کرم ضد آفتاب است و سوختگی‎، زخم‎ها و بثورات هر کدام می‌توانند دلایل مختلفی داشته باشند. به طور کلی هر نوع تروما یا زخم خاصی ممکن است؛ الگوهای مخصوص به خود در ایجاد تغییر رنگ روی پوست و لکه داشته باشد.

• ملاسما

ملاسما نوعی اختلال پوستی است که در مناطقی که بیشتر اوقات در معرض نور خورشید قرار می‌گیرند؛ باعث ایجاد تیرگی، ناهمواری و لکه پوستی می‌شود. این اختلال جدی نیست و مثل آفتاب‌سوختگی اگر از لکه‌های ایجاد شده توسط آن به درستی مراقبت کنید؛ نیازی نیست نگران پیشرفت‌شان باشید. تغییر رنگ پوست ناشی از ملاسما هنگامی اتفاق می‎افتد که پوست بیش از حد ملانین دارد و اغلب افراد مبتلا به آن را زنان باردار و افرادی که داروهای خاصی مصرف می‌کنند تشکیل می‌دهد.

• تینا ورسیکالر

تینا ورسیکالر که به آن Pityriasis Versicolor نیز گفته می‎شود؛ یک اختلال رنگدانه‌‎ای در پوست است که در اثر عفونت مخمر ایجاد می‎شود. هنگامی که تعداد مخمرهای روی پوست بیش از حد زیاد می‌شود؛ ممکن است بثوراتی ایجاد کند که در نهایت منجر به لک صورت می‌شوند. این نوع تغییر رنگ پوست مسری نیست و بعید به نظر می‎رسد خطر جدی برای سلامتی داشته باشد. تینا ورسیکالر اکثرا در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری جهان رایج است.

• بیماری آدیسون

بیماری آدیسون یک اختلال نادر است که بر غدد آدرنال تاثیر می‎گذارد. از این بیماری به عنوان hypoadrenalism یا نارسایی اولیه آدرنال نیز یاد شده و هنگامی اتفاق می‎افتد که غدد فوق کلیوی نتوانند به اندازه کافی هورمون‎هایی نظیر کورتیزول و آلدوسترون تولید کنند. این بیماری می‎تواند باعث تغییر رنگ پوست در نواحی مانند اطراف چین‌ها، روی بافت اسکار، قسمت داخلی گونه، نوک سینه‎ها و آئرولا و کف دست‌ها شود. این اختلال در اثر پاسخ خود ایمنی در بدن ایجاد می‎شود که به غدد فوق کلیوی آسیب رسانده یا ناشی از سایر بیماری‎ها مانند آدرنالیت خود ایمنی، سل، عفونت‎های قارچی سیستمیک و عفونت HIV پیشرفته است.

• درماتیت

درماتیت یک نوع واکنش پوستی شدید است که می‏تواند نشانه‌های مختلفی ایجاد کرده و منجر به تغییر رنگ پوست و لک صورت شود. درماتیت تماسی، اگزما و درماتیت سبورئیک (شوره سر) از جمله انواع اختلالات زیر مجموعه این واکنش محسوب می‌شوند. اگزما که شایع‌ترین درماتیت پوستی است به طور معمول در اثر خشکی پوست همراه با اختلال عملکرد در سیستم ایمنی بدن و عفونت پوستی یا آلرژن‎های تماسی ایجاد می‎شود. درماتیت تماسی نیز اختلالی است که فرد بر اثر تماس با یک ماده تحریک‎کننده به آن مبتلا می‌شود.

• پسوریازیس

پسوریازیس نوعی اختلال خود ایمنی است که روی پوست تاثیر می‎گذارد و منجر به تغییر رنگ و لک می‌شود. همانطور که اشاره شد؛ پسوریازیس ناشی از اختلال در عملکرد سیستم ایمنی بدن است و هنگامی علائم آن تشدید می‌شود که سیستم ایمنی بدن سلول‎های سالم پوست را به عنوان تهدید شناسایی کرده و شروع به حمله کردن به آنها می‎کند.

• سرطان پوست

آخرین علت ایجاد لکه صورت که معمولا جدی است و باید پیگیر آن باشید؛ انواع سرطان‌های موثر بر روی پوست است. سرطان پوست به رشد غیرقابل کنترل سلول‎های پوستی گفته می‌شود که باعث تغییر رنگ در این عضو از بدن می‎شود. شدت سرطان پوست می‎تواند بسته به گریدش از یک بیماری خفیف که به راحتی قابل درمان است تا مشکل جدی که نیاز به درمان‌های قوی‌تر دارد متغیر باشد.

اما در هر صورت عدم درمان این بیماری، ممکن است باعث رشد سلول‌های سرطانی در مناطق دیگر بدن شده و عوارض جدی به وجود بیاورد. سرطان پوست به طور کلی در اثر قرار گرفتن بیش از حد پوست در معرض نور خورشید ایجاد می‏شود. اگر چه در برخی از موارد عوامل دیگری مانند قرار گرفتن در معرض اشعه ایکس، سوختگی، زخم ناشی از بیماری یا قرار گرفتن مداوم در معرض مواد شیمیایی نیز به مرور زمان ممکن است این نوع سرطان را به وجود بیاورند.

روش درمان لک صورت چیست؟

لک صورت در صورتی که علت جدی نداشته باشد؛ به راحتی قابل درمان است. بسیاری از محصولات بدون نسخه (OTC) که می‌توانید آنها را از داروخانه‌های تهیه کنید می‎توانند به محو شدن این لکه‌های تیره کمک کنند. به طور کلی هر محصول مراقبت از پوستی که حاوی مواد فعالی مانند موارد زیر باشد؛ در رفع این مشکل موثر است:

• اسید کواژیک
• رتینوئید
• لایه‌بردارهای شیمیایی
• ویتامین سی
• اسید آزلائیک

این محصولات معمولا دستورالعمل‎های مختلفی دارند و باید به شیوه متفاوتی از آنها استفاده کرد. به عنوان مثال  برخی از لایه‌بردارهای شیمیایی را باید همراه با ماساژ حرفه‌ای روی پوست اعمال کنید. بنابراین در این شرایط نیاز به خرید ماساژور حرفه‌ای دارید. پس بهتر است قبل از امتحان کردن این محصولات که خریدشان نیاز به نسخه پزشک ندارد؛ با یک متخصص پوست صحبت کنید. زیرا برخی از آنها ممکن است عوارض جدی داشته باشند و یا اصلا برای نوع لکه‌ای که روی صورت شما ایجاد شده است مناسب نباشند.

چند راز مراقبت از پوست برای داشتن پوستی سالم‎تر

این نکات مراقبت از پوست که چکیده نظرات پزشکان متخصص است می‌توانند هم در جلوگیری از لک صورت و هم در پیشگیری از سایر اختلالات پوستی موثر باشند.

• از ضد آفتاب استفاده کنید

همیشه قبل از خروج از منزل، کرم ضد آفتاب استفاده کنید. ضد آفتاب بهترین محصولی است که می‌تواند از لک شدن پیشگیری کرده و واقعا روند پیری را کند کند. همچنین می‎تواند به جلوگیری از سرطان پوست کمک کند. به دنبال کرم ضد آفتابی باشید که عیار محافظتی آن یا همان SPFاش 30 یا بیشتر باشد و خاصیت ضد آب داشته باشد.

• سیگار نکشید

سیگار کشیدن سرعت پیر شدن پوست را افزایش می‌دهد. ضمن اینکه این عادت غلط باعث می‌شود زخم‎های دیر خوب شده و از خود اثر ماندگاری به جا بگذارند. تحقیقات نشان داده که سیگار کشیدن برخی از بیماری‎های پوستی عامل ایجاد لکه از جمله پسوریازیس را بدتر می‎کند.

• از محصولات مراقبت از پوستی استفاده کنید که مطابق با نیاز پوست شما باشد

آیا می‌دانید نوع پوست شما چیست؟ چرب، خشک، طبیعی، ترکیبی یا حساس؟ آیا بیماری پوستی خاصی دارید؟ استفاده از محصولاتی که برای نیازهای پوست شما فرموله شده باشند به پوست شما کمک می‎کند تا از نظر ظاهری بهبود پیدا کرده و از عوامل محیطی و داخلی مخرب در امان بماند.

• هنگام بیدار شدن، قبل از خواب و بعد از عرق کردن صورت خود را بشویید

شستشو پوست صورت هنگام بیدار شدن، آلودگی‌ها و باکتری‎هایی که هنگام خواب روی صورت نشسته را از بین می‎برد. قبل از خواب هم این عادت باعث می‌شود که آلودگی جذب شده توسط موارد آرایشی پاک شود.

• به آرامی صورت خود را بشویید

پاکسازی ملایم به پوست کمک می‎کند تا ظاهر بهتری پیدا کند. برای تمیز کردن صورت خود، آن را با آب ولرم مرطوب کنید. سپس یک پاک‎کننده ملایم روی آن بمالید و به آرامی کف حاصله را با حرکت دایره‌ای نوک انگشتان پخش کنید. برای این کار می‌توانید از یک ماساژور حرفه‌ای هم استفاده کرده و آن را با روش خرید از آمازون تهیه کنید.

• استرس خود را کاهش دهید

مدیریت استرس می‌تواند هم ذهن شما را آرام کند و هم به پوست کمک کند که سالم‌تر بماند. برخی از بیماری‎های پوستی مانند پسوریازیس و درماتیت آتوپیک (اگزما) اغلب اولین بار زمانی علائم خود را نشان می‌دهند که تحت استرس شدید هستید. استرس همچنین می‏تواند باعث ایجاد یا شعله‎ور شدن علائم بسیاری از بیماری‌های پوستی از جمله آکنه، اگزما، پسوریازیس و روزاسه شود.