لوازم مهمی که برای کوهنوردی نیاز دارید!
کوهنوردی یکی از بهترین راه‌ها برای فرار از یکنواختی زندگی روزمره و بهبود سلامت روحی و جسمی است. به لطف فعالیت‌های هوازی و مقاومتی درگیر در کوهنوردی، این ورزش به کاهش استرس و اضطراب نیز کمک می‌کند. البته پیاده‌روی ساده تا بالای هر تپه و کوهنوردی دو چیز متفاوت هستند. در واقع زمانی که شیب و سختی زمین مستلزم نوعی صعود و استفاده مداوم از تجهیزات فنی باشد؛ معمولا به آن کوهنوردی می‌گویند. به همین دلیل نیز یک کوهنورد حرفه‌ای اغلب نیازمند استفاده از تجهیزات ویژه و متنوعی است. بنابراین تدارک دیدن این همه لوازم برای کوهنوردی از اولین کارهایی است که پیش از هر صعود جدی باید به آن فکر کنید. بر همین اساس در این نوشته لیستی کامل از تجهیزات و لوازم مهم مورد نیاز در کوهنوردی جمع‌آوری شده است. همچنین این لیست می‌تواند مبنای خوبی برای خرید تجهیزات کوهنوردی نیز باشد.
لیست وسایل مورد نیاز کوهنوردی و طبیعت گردی
سرمایه‌گذاری بر روی تجهیزات و لوازم کوهنوردی مناسب، برای کسب موفقیت، لذت، امنیت و سلامتی در کوهنوردی و طبیعت گردی بسیار مهم است. با این حال انتخاب وسایل ضروری برای این فعالیت‌ها کار آسانی نیست؛ و گاهی کمی گیج‌کننده می‌شود. برای کمک به درک بهتر این مسئله، در این نوشته لوازم برای کوهنوردی را در چند دسته مختلف قرار داده و به شما معرفی کرده‌ایم.
-
لباس کوهنوردی
پوشاک و کفش کوهنوردی به شما کمک می‌کند تا در طول فعالیت راحت باشید. انتخاب یک سیستم لایه‌بندی در پوشاک به شما امکان می‌دهد لباس خود را بر اساس شرایط آب و هوایی و سطح فعالیت تنظیم کنید. این یک روش ایده‌آل برای انتخاب لباس کوهنوردی است. طبق این سیستم می‌توانید بر اساس نیاز خود، لایه‌های لباس را اضافه یا حذف کنید. بر این اساس لباس کوهنوردی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
لایه تنه: این لایه اولین لباس یا زیرین‌ترین لباسی است که می‌پوشید. برای این لایه یک پیراهن سبک آستین بلند با مواد ضد رطوبت بهترین گزینه است. این لباس به شما کمک می‌کند تا در طول ماجراجویی راحت و خشک بمانید.
لایه پایین‌تنه: شلوارهای کوهنوردی قابل تنفس، ضد آب و مقاوم در برابر آب و هوای مختلف را برای پوشش این لایه انتخاب کنید. این شلوارها آزادی حرکت را در هنگام کوهنوردی برای شما فراهم می‌کنند. شلوارهای کوهنوردی نباید آنقدر گشاد باشند که دست و پا گیر شوند. همچنین نباید آنقدر تنگ باشند که انجام فعالیت‌های شدید با آنها مشکل شود. برای درک دقیق‌تر موضوع، شما به شلواری نیاز دارید که بتوانید به راحتی با آن نشست و برخواست کنید.
لایه میانی: نقش لایه میانی لباس‌ها، حفظ گرمای بدن با به دام انداختن هوای گرم است. مثلا اگر دمای کوهستان یا محل کمپینگ پایین آمد؛ می‌توانید لباس‌های لایه میانی اضافه کنید. این لباس‌ها شامل ژاکت‌های گرم و موارد مشابه می‌شود.
لایه سخت محافظ: این لایه شامل لباس‌هایی مثل کاپشن‌های بیرونی ضد آب، ضد باد و مناسب برای کوهنوردی هستند. هدف پوشیدن لباس‌هایی از لایه سخت، خشک و گرم نگه داشتن بدن در برف و باد و بوران است. معمولا این لایه گران‌ترین لباس کوهنوردی نیز محسوب می‌شود.
2. جوراب کوهنوردی
جوراب یکی دیگر از لباس‌های ضروری برای کوهنوردی و طبیعت گردی است. توصیه می‌کنیم هنگام کوهنوردی از پوشیدن جوراب نخی خودداری کنید. در عوض پشم ضخیم یا ترکیبات پشم مصنوعی انتخاب بهتری برای شما خواهد بود. فراموش نکنید که گرم نگه داشتن پا در یک کوهستان برفی، شاید مهم‌ترین عامل برای حفظ توانایی حرکت شما باشد.
3. کفش کوهنوردی
انتخاب کفش‌های مناسب برای کوهنوردی به فصل سال، آب و هوا و همچنین نوع کوه مدنظر مرتبط است. طبیعتا کوهنوردهای حرفه‌ای معمولا بیش از یک جفت کفش کوهنوردی را در جاکفشی اتاق خود دارند. با این وجود برای عموم کوهنوردان داشتن یک کفش با کفی مقاوم و ضد سر خوردن، ضد آب و گرم از اهمیت بالایی برخوردار است. در کنار این موضوع کفش انتخابی باید بتواند به‌خوبی از مچ پای شما حمایت کند. چراکه در کوهنوردی، اغلب آسیب‌ها ناشی از فشار وارد شده به مچ پا و پیچ خوردن نابههنگام آن است.
4. دستکش کوهنوردی
هنگام کوهنوردی حرفه‌ای بر روی یخچال‌های طبیعی و به‌طور کلی نقاط سرد و سخت، دستکش‌های سبک را ترجیح دهید. همچنین دستکش‌های متوسط گزینه مطلوبی برای آب و هوای گرم هستند.
5. کلاه کوهنوردی
این کلاه‌ها مدل‌های مختلفی دارند. برخی از آنها تنها وظیفه گرم نگه داشتن سر را بر عهده دارند. این مدل‌ها اغلب سر، گردن و گوش‌ها را پوشش می‌دهند. در مقابل وجود کلاه‌های ایمنی نیز در برخی ماجراجویی‌ها مانند صخره‌نوردی و غارنوردی بسیار مهم است. برخی از این مدل‌ها حتی می‌توانند برای ایمنی بیشتر، گاردی را جلوی صورت شما ایجاد کنند.
در این بخش از مجموعه لوازم برای کوهنوردی، با لباس‌های کوهنوردی آشنا شدید. نکته اساسی در زمینه انتخاب لباس، توانایی کم و زیاد کردن لایه به لایه آنها، با سرعت مناسب و در زمان مقتضی است.
تجهیزات فنی کوهنوردی و طبیعت گردی
در این بخش به معرفی تجهیزات فنی مورد نیاز برای کوهنوردی و طبعیت گردی می‌پردازیم. این تجهیزات تنوع بسیار زیادی دارند؛ و ممکن است برخی از آنها را در این نوشته نبینید. با این وجود می‌توانید مطمئن باشید که با در نظر گرفتن این لیست، تجربه خوبی از کامل بودن تجهیزات خود خواهید داشت. همچنین در نظر بگیرید که هدف تجهیزات فنی کوهنوردی به‌طور کلی گرم، خشک و ایمن نگه داشتن شما در طول فعالیت است. با این وجود برخی تجهیزات جانبی می‌توانند اهداف متفاوتی را دنبال کنند. پس از این توضیحات، در ادامه لیست لوازم فنی برای کوهنوردی را با هم مرور می‌کنیم.
1. کرامپون یا یخ شکن
وظیفه اصلی این وسیله، ایمن نگه داشتن شما در هنگام عبور از مسیرهای یخ زده است. یخ شکن‌ها در زیر کفش کوهنوردی نصب می‌شوند. این وسیله معمولا از فولاد یا آلومینیوم ساخته شده است. مدل‌های فولادی اگرچه استحکام بیشتری دارند؛ اما وزن آنها نیز سنگین‌تر است. در حالی که آلومنیوم علی‌رغم سبک بودن، از استحکام مناسبی نیز برخوردار است. به همین دلیل در اغلب موارد، مدل‌های آلومنیومی گزینه محبوب‌تری هستند.
2. کلاه ایمنی کوهنوردی
این کلاه‌ها نیز معمولا در فعالیت‌های ماجراجویانه مثل صخره‌نوردی و غارنوردی کاربرد دارند. به‌طور کلی دو مدل کلاه کوهنوردی وجود دارد. مدل‌هایی با پوسته‌های نرم و سخت. اگرچه مدل‌های نرم سبک‌تر هستند؛ اما تنها یک ضربه قابل توجه را می‌توانند تحمل کنند. در مقابل مدل‌های سخت، اگرچه سنگین‌تر هستند؛ اما می‌توانند چندین ضربه را تحمل کنند.
3. تبر یخ
این وسیله کاربردهای زیادی دارد. به‌خصوص هنگام حرکت در مسیرهای کوهستانی پوشیده از برف و یخ، وجود آن می‌تواند به ارتقا امنیت شما، حفظ تعادل، جلوگیری از سقوط، کاهش احتمال لغزش و حرکت بهتر در مسیر کمک کند. انتخاب طول مناسب برای تبر یخ بسیار ضروری است. به زبان ساده هنگام آویزان کردن تبر در دست، باید مطمئن شوید که پایین آن نزدیک به مچ پای شما باشد.
4. طناب کوهنوردی
طناب یکی دیگر از اقلام ضروری هنگام کوهنوردی و کمپینگ است. حتی وجود طناب‌های غیرتخصصی نیز می‌تواند در برخی شرایط موثر و کارا باشد. دنیای طناب‌های کوهنوردی بسیار گسترده است. به عنوان مثال طناب خشک و ضد آب، برای حرکت در مسیرهای برقی و یخچال‌ها مناسب است؛ چراکه رطوبت برف را جذب نمی‌کند. همچنین طول چنین طنابی بسته به تعداد اعضای گروه متفاوت است. از سویی طناب‌های کششی قابلیت کشسانی دارند؛ که کمک می‌کند بار روی آنها خنثی شود.
5. مهاربند یا هارنس
مهاربند مخصوص کوهنوردی از مجموعه‌ای کمربند متصل به هم تشکیل شده تا بتواند کل بدن فرد را ثابت و بدون فشار حفظ کند. هنگام خرید این وسیله مطمئن شوید که دارای طناب قابل تنظیم است؛ و به راحتی روی لایه‌های عایق یا شلوار قرار می‌گیرد.
6. کارابین
کاربین یا قلاب فنری، خلاصه شده واژه آلمانی Karabinerhaken است. وجود این ابزار در کوله کوهنوردی شما به احتمال زیاد برای اتصال طناب‌ها و مهارها به یک‌دیگر ضروری خواهد بود.
7. تجهیزات نجات
یکی از حیاتی‌ترین لوازم کوهنوردی کیت‌های نجات هستند. کیت‌های خاصی در این زمینه وجود دارد که راه‌اندازی یک سیستم صعود نجات‌بخش با طناب را در صورت افتادن در یک شکاف عمیق یا هر فضای مشابه با دسترسی سخت، امکان‌پذیر می‌کند.
تجهیزات کمپینگ در کوهنوردی
پس از کوهنوردی در یک مسیر سخت، نوبت استراحت و در نتیجه برپا کردن کمپ فرا می‌رسد. کوهنوردان اغلب به وسایل کمپینگ اصلی مانند چادر، کوله پشتی، کیسه خواب، اجاق گاز و… نیاز دارند. بر همین اساس در این بخش به بررسی موارد رایج مورد نیاز در کمپینگ کوهنوردی پرداخته‌ایم.
1. چادر، کیسه خواب و پد خواب
چادر، کیسه خواب و پد خواب از جمله ملزومات ضروری برای خوابیدن در کوهستان هستند. شما ممکن است یک کیسه خواب را برای سفرهای کوهنوردی شبانه انتخاب کنید. این در حالی است که وجود یک تشک یا پد خواب نگرانی در مورد سطوح سخت و اذیت‌کننده را از بین می‌برد. همچنین کسانی که قصد سفر بیشتر از یک روز را دارند می‌توانند چادرهای کوهنوردی را انتخاب کنند. در حالی که یک چادر مسافرتی در اغلب مواقع به خوبی کار می‌کنند؛ چادرهای چهار فصل می‌توانند بادهای شدید و بارش‌های نسبتا سنگین برف را تحمل کنند.
2. کوله پشتی
کوله‌های کوهنوردی باید سبک، محکم و جادار باشند؛ تا بتوانید راحت کوهنوردی کنید. علاوه بر این، آنها باید دارای حلقه‌های اتصال تبر یخ، باتوم و غیره باشند؛ تا موارد مختلف را به راحتی حمل کنند. امکان دسترسی ساده به بخش‌های مختلف یک کوله نیز اهمیت بسیار بالایی دارد. چراکه کمک می‌کند تا بدون به‌هم ریختن کل کوله، به نقاط مختلف و وسایل قرا گرفته در آن دسترسی داشته باشید. در نهایت حجم کوله کوهنوردی بنابر نوع مسیر شما و مدت کوهنوردی شما می‌تواند متفاوت باشد. تجربه ثابت کرده بهترین کار انتخاب کوله، پس از انتخاب سایر لوازم برای کوهنوردی است.
3. تجهیزات پخت و پز و مواد غذایی
اجاق گاز، غذا و آب نیز باید در لیست تجهیزات کوهنوردی و کمپینگ قرار گیرند. به‌طور کلی بهتر است غذای خشکی که ماندگاری بیشتری دارد و چند بطری آب به همراه داشته باشید.
4. پاور بانک
از آنجایی که معمولا در طول کوهنوردی چند وسیله الکترونیکی را با خود حمل می‌کنید؛ داشتن یک پاور بانک ایده‌آل حیاتی است. فراموش نکنید در برخی سفرهای طبیعت گردی، علاوه بر دستگاه‌های کوچک مانند گوشی‌های هوشمند، باید به دنبال راه‌حلی برای تهیه الکتریسیته پایدار برای چراغ‌های کمپینگ، سیستم‌های GPS، چراغ قوه کمپینگ و… باشید.
وسیله مهم دیگر برای کوهنوردی
همان‌طور که گفتیم تجهیزات و لوازم برای کوهنوردی به موارد بالا ختم نمی‌شود. با این وجود می‌توان موارد گفته شده تا اینجای مقاله را ضروری‌ترین تجهیزات کوهنوردی و طبیعت گردی دانست. اما در این بخش می‌خواهیم به‌طور خلاصه شما را با 10 وسیله مهم دیگر در کوهنوردی آشنا کنیم.
- تجهیزات مسیریابی: ابزارهای مدرن مانند نقشه دیجیتال، ارتفاع سنج، قطب نما، GPS و… می‌توانند به شما در یافتن راه مناسب در هنگام صعود کمک کنند. همچنین این ابزارها گزینه‌ای عالی برای ارسال موقعیت خود در شرایط اضطراری و نیاز به امداد و نجات هستند.
- چراغ پیشانی: یک هدلایت با باتری‌های قابل شارژ، می‌تواند به کوهنوردان کمک کند تا در تاریکی راه خود را بهتر پیدا کنند. همچنین در زمان کمپ کردن، وجود چراغ قوه پیشانی کمک می‌کند تا دست خود را برای پخت و پز و سایر فعالیت‌ها آزاد کنند. در حالی که همچنان از نور کافی و با زاویه مناسب برخوردار هستید.
- وسایل محافظت در برابر آفتاب: همیشه کرم ضد آفتاب با طیف SPF حداقل 30 و همچنین لباس‌های محافظ در برابر آفتاب و عینک آفتابی را در برنامه‌های ماجراجویانه خود همراه داشته باشید. یکی از علل سردرد در کوهستان‌های برفی، مشاهده حجم سفیدی پایان‌ناپذیر برف و یخ برای مدت طولانی است.
- وسایل کمک‌های اولیه: یک کیت کمک‌های اولیه جمع و جور و محکم را در کوله پشتی خود قرار دهید. این کیت باید شامل مواردی مثل پد گاز، پانسمان، بانداژ غلتکی، چسب زخم، دستکش نیتریل، مواد ضدعفونی‌کننده زخم و… باشد.
- چاقو: چاقوها در هنگام تعمیر، کمک‌های اولیه و تهیه غذا مفید هستند.
- آتش: کوله پشتی شما باید دارای یک فندک برای راه‌اندازی آتش و یک کپسول یک‌بار مصرف کوچک برای حفظ شعله در شرایط اضطراری باشد.
- کاور: کاورهای پلاسیتیکی یک‌بار مصرف، یک پناهگاه اضطراری مناسب در هنگام باران یا باد شدید هستند. این کاورها کمک می‌کنند که در این شرایط کمتر خیس شده و مدت بیشتری را دوام بیاورید.
- غذای اضافی: در یک کوهنوردی سخت و جدی، بهتر است حداقل یک یا دو روز غذای اضافی همراه داشته باشید. همچنین می‌توانید آجیل، بسته‌های سوپ، قهوه فوری و موارد مشابه بدون نیاز به پخت و پز را نیز در نظر بگیرید.
- آب اضافی: داشتن حداقل یک بطری آب یا کیسه آبرسانی با فیلتر تصفیه آب، در فضای سخت و جدی کوهستان، گاهی می‌تواند نجا‌ت‌دهنده و ضامن حیات شما باشد.
- لباس اضافی: اگر هنوز هم کوله شما جا دارد؛ بد نیست چند لایه لباس بیشتر را در آن بگنجانید. وجود لباس اضافی در شرایط مختلفی ضروری می‌شود. از پاره یا خیس شدن لباس‌های قبلی تا سرد شدن بیش از حد هوا، همه از مواردی است که از وجود آنها خوشحال خواهید شد.
وسایل کوهنوردی فصلی
تجهیزات ضروری کوهنوردی بسته به فصلی که قصد صعود دارید متفاوت است. در بخش نهایی این نوشته می‌خواهیم در سه دسته کلی لیستی از تجهیزات کوهنوردی زمستانی، تابستانی و بهاره را به شما معرفی کنیم.
تجهیزات کوهنوردی تابستانی
در طول کوهنوردی تابستانی، باید وسایل کوهنوردی سبک را در نظر بگیرید؛ تا بتوانید با فراغ بال بیشتری از طبیعت گردی خود لذت ببرید. بر این اساس در طول تابستان به موارد زیر اهمیت بیشتری بدهید:
- عینک آفتابی
- کرم ضد آفتاب
- آب آشامیدنی بیشتر
- لباس خنک
- دستکش چرمی سبک
- یک کت پف‌دار سبک با لایه‌های عایق
تجهیزات کوهنوردی زمستانی
صعود در زمستان همیشه کار سخت‌تری است؛ چراکه کوهستان در این فصل با شما خشن‌تر برخورد کرده و کمتر مهربان است. به هر حال اگر در طول زمستان قصد کوهنوردی دارید؛ چک لیست زیر را برای اطمینان از کامل بودن همه لوازم برای کوهنوردی زمستانی بررسی کنید:
- کلاه گرم
- پالتو پف‌دار و کلاه‌دار
- دستکش برفی ضد آب و دستکش یدکی
- کفش‌های کوهنوردی سازگار با یخ شکن و دارای کفی سفت
- جوراب پشمی و آستر دار
- کلاه آفتاب‌گیر
- چراغ قوه شارژی با شارژر و تعداد مناسب باتری قابل شارژ
همچنین برای کوهنوردی ترکیب شده با اسکی باید وسایل زیر را نیز همراه داشته باشید:
- کرامپون اسکی و کفش اسکی مناسب
- تبر یخ
- مهاربند
- طناب
- تجهیزات نجات
- کلاه ایمنی سبک
- قلاب فنری
- لنگر برف چادر
تجهیزات اولیه کوهنوردی در بهار
در نهایت اگر در هوای معتدل بهاری به کوه می‌روید؛ لیست زیر را در نظر داشته باشید:
- کوله پشتی با روکش باران
- گتر پیاده‌روی
- غذای پرکالری
- لباس ضد آب
- باتوم یا عصای کوهنوردی
- شلوار بارانی
در پایان باید گفت رفتن به کوه، کوهنوردی و به‌طور کلی طبیعت گردی، راهی فوق‌العاده برای ارتباط با طبیعت، ورزش، سلامت جسم و کاهش استرس است. کوهنوردی نه تنها سلامت روانی شما را بهبود می‌بخشد؛ بلکه توانایی جسمی شما را نیز تقویت می‌کند. با این حال مانند هر فعالیت دیگری، کوه نیز خطرات خاص خود را دارد. اما اگر در تهیه تجهیزات و لوازم برای کوهنوردی دقت و جزئی‌نگری کافی را داشته باشید؛ می‌توانید تجربه‌ای کاملا ایمن و مطمئن را در این زمینه برای خود فراهم کنید.
