جمعه سیاه یا همان بلک فرایدی به روز بعد از روز شکرگزاری گفته میشود؛ که در آن اکثر فروشگاهها و شعبات برندهای مطرح دنیا روی محصولات خود تخفیفات بسیار شگفتانگیزی را اعمال میکنند. در این مطلب به اطلاعات بیشتری در مورد بلک فرایدی سال 1402 و تاریخچه شکلگیری و دلیل نامگذاری این روز دسترسی خواهید داشت.
جمعه سیاه (black friday) چیست؟
جمعه سیاه روز بعد از تعطیلات روز شکرگزاری و از نظر تقویمی آخرین جمعه ماه نوامبر است. این روز شروع فصل خرید کریسمس نیز محسوب شده و عرضهکنندگان انواع کالا، محصولات متنوع خود از لوازم الکترونیکی گرفته تا اسباببازی و لباس و… را با تخفیفات بسیار زیاد به فروش میرسانند. فروشگاهها در بلک فرایدی معمولا از ساعت 5 صبح باز میشوند.
دوشنبه سایبری نیز دوشنبه پس از جمعه سیاه است؛ که در آن فروشندگان محصولات دیجیتالی، مثل محصولات فیزیکی که در بلک فرایدی به حراج گذاشته میشوند؛ کالاهای خود را با تخفیفات عالی به مشتریان عرضه میکنند. یکی از مزایای این روز، افزایش حجم فروش روزانه فروشگاههاست. طبق گزارشات رسمی، اکثر فروشگاهها و شعبات برندهای مختلف، 19 درصد از فروش سالانه خود را در این روز تجربه میکنند. برای مثال فقط در سال 2021، هر خریدار به طور متوسط 301.27 دلار از روز شکرگزاری تا دوشنبه سایبری خرج کرده است.
نکته بسیار جالبی که در مورد این روز خاص وجود دارد این است که بسیاری از فروشندگان خرد مثل فروشگاههایی که کالاهای خود را در آمازون عرضه میکنند؛ زودتر از جمعه سیاه حراج خود را شروع میکنند. در واقع رقابت فروش در این روز خاص به حدی شدید است که اکثر فروشگاهها به دنبال ابداع راههای جدیدی برای دریافت پول بیشتر از خریداران هستند. یکی از این راههای ابداعی، شروع حراج یک روز زودتر از جمعه مقرر است.

تاریخچه بلک فرایدی
در دهه 60 میلادی بسیاری از فروشندگان خردهپا با هدف کسب پول کافی برای گذران زندگی در سال بعد سعی میکردند روز قبل از شکرگزاری با اعمال تخفیف روی کالاهای خود تا حد امکان فروش خود را افزایش دهند. به این ترتیب تمام سال پول کافی برای زندگی کردن به دست آورند. از آن طرف در آن دوران یک روش حسابداری بین مغازهداران آمریکایی مرسوم بود. بر اساس این روش سود را با خودکار مشکی و زیان را با خودکار قرمز در دفاتر یادداشت میکردند. ترکیب این دو عامل باعث شد که فروش ویژه سال نو و سود حاصل از آن روز خاص که بیشتر خریداران از حومه شهرهای بزرگ برای تهیه مایحتاج خود به شهر مراجعه میکردند را جمعه سیاه نامگذاری کنند. البته داستان دیگری نیز پشت منشاء نامگذاری این روز وجود دارد.
ورود خریداران محلی از حومه به شهرهای بزرگ با هدف خرید برای سال نو منجر به هرج و مرج و ترافیک زیادی میشد. اولین بار افسران پلیس در فیلادلفیا به دلیل همین ترافیک شدید نام بلک فرایدی را برای جمعه آخر ماه نوامبر انتخاب کردند. آنها مجبور بودن برای کنترل ترافیک، رسیدگی به تصادفات رانندگی و پیشگیری از دزدی ساعتهای طولانی کار کنند. بنابراین بعد از مدتی تصمیم گرفتند که از این عبارت برای توصیف وضعیتی که در آن روز خاص از سال رخ میداد استفاده کنند. حتی زمانهایی که مردم حومه برای تماشای بازیهای فوتبال ارتش و نیروی دریایی به شهر میآمدند نیز همین اتفاق میافتاد. اما امروزه فقط به حراج جمعه آخر نوامبر جمعه سیاه گفته میشود.
اهمیت جمعه سیاه (black friday) در چیست؟
افزایش تعداد مشتریانی که در بلک فرایدی برای خرید اول فصل به فروشگاهها مراجعه میکنند و تشکیل صفهای طولانی توسط آنها برای بهرهمندی از تخفیفات بیشتر باعث میشود که فروشندگان، حتی آنهایی که فروشگاه زیاد بزرگی ندارند و در اصطلاح خرده فروش هستند سود هنگفتی را کسب کنند. همانطور که پیشتر نیز اشاره شد؛ چیزی نزدیک به 20 درصد از سهم فروش سالانه مغازهها در آمریکا در این روز خاص رخ میدهد. هر ساله فروشگاههای آنلاین و آفلاین بیشترین میزان فروش روزانه را در این بازه از سال تجربه کرده و فوقالعادهترین تخفیفات و حراجها را روی کالاهای خود اعمال میکنند. اکثر فروشگاهها از صبح خیلی زود فعالیت خود را آغاز و در طول 24 ساعت پیشرو، پیشنهادهای ویژهای را به مشتریان ارائه میکنند. برخی از فروشندهها نیز رویدادهای مختلفی را برای جذب مشتریان جدید ترتیب داده و به این طریق سعی میکنند درآمد بیشتری را کسب کنند.
روشهای خرید آنلاین مانند خرید از آمازون نیز این روزها بسیار محبوب شده است. طبق آمارها سهم فروش آنلاین در بازار خردهفروشان آمریکا در سال 2020 به حدود 21.3 درصد رسیده است. به همین خاطر حتی مشاغلی که به صورت آنلاین فعالیت میکنند نیز سعی دارند سهمی از فروش فوقالعادهای که در بلک فرایدی رخ میدهد را به خود اختصاص دهند. صاحبان این مشاغل با استفاده از روشهایی مانند تبلیغات آنلاین، راهاندازی کمپینهای ایمیلی، انجام تبلیغ در شبکههای اجتماعی، اجرا کمپینهای گوگل ادز و ارسال نوتیفیکیشن در نرمافزارهای مخصوص موبایل و حتی ارسال پیامک تبلیغاتی پیشنهادات وسوسهانگیز خود را به مشتریان ارائه میکنند. با استفاده از این روشها علاوه بر فروش و سود بیشتر، برندشان در معرض دید قرار گرفته و پایگاهشان در بین مشتریان تقویت میشود.
تاریخ دقیق بلک فرایدی سال 1402 چه روزی است؟
جمعه سیاه به روز بعد از روز شکرگزاری گفته میشود؛ بنابراین تاریخ دقیق آن از سالی به سال دیگر تغییر میکند. در سال 2022 روز 25 نوامبر یا همان 4 آذر بلک فرایدی بود. اما امسال جمعه سیاه معادل 24 نوامبر است که به تاریخ شمسی 3 آذر میشود. تاریخ بلک فرایدی سال 2024 و 2025 نیز به ترتیب 29 نوامبر و 28 نوامبر است.